AYM’den Basın İlan Kurumu’na “ilan kesme” freni
Anayasa Mahkemesi (AYM), Basın İlan Kurumu’nun (BİK) gazetelere ve internet haber sitelerine ilan kesme cezası verme yetkisini düzenleyen kanun hükmünü iptal etti. Yüksek Mahkeme, söz konusu düzenlemenin hukuki belirlilik ve açıklık ilkelerine aykırı olduğuna hükmetti.
Kararda belirsizlik vurgusu
AYM kararında, Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun’un 49. maddesinin hangi fiillerin cezalandırılacağı, ceza miktarları ve süreleri konusunda açık bir çerçeve sunmadığı, bu nedenle ölçülülük ilkesine aykırılık taşıdığı belirtildi.
Mahkeme, “Kuralın kapsamı belirsizdir, hangi eylemlerin ceza konusu yapılacağı yönetmeliklerle belirlenmiştir. Bu durum keyfi uygulamalara kapı aralamaktadır” ifadelerine yer verdi.
Gazeteciler Cemiyeti’nin başvurusu üzerine iptal
Gazeteciler Cemiyeti’nin açtığı dava kapsamında Bakırköy 9. Asliye Hukuk Mahkemesi, kanunun ilgili maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle AYM’ye başvurmuştu. Başvuruda, basın etiğini koruma amacıyla getirilen yaptırımların sınırlarının net olmadığı, Anayasa’nın 13, 26, 28 ve 29. maddelerine aykırılıklar içerdiği vurgulanmıştı.
“Yeni Gün Haber Ajansı” davasına atıf
AYM, gerekçeli kararında daha önce aynı konuda verdiği “Yeni Gün Haber Ajansı ve diğerleri” kararına atıfta bulundu. O davada da Basın İlan Kurumu’nun ilan kesme cezalarının basın özgürlüğünü kısıtladığı, cezaların ölçüsüz ve öngörülemez olduğu belirtilmişti.
Yüksek Mahkeme, bu gerekçeleri yineleyerek mevcut hükmün de Anayasa’nın ifade ve basın özgürlüğünü güvence altına alan maddelerine aykırı olduğunu değerlendirdi.
Yargı yolu kısıtlaması da kaldırıldı
AYM ayrıca, Basın İlan Kurumu’nun verdiği cezalara karşı yapılan itirazlarda verilen kararların “kesin” olduğuna dair düzenlemeyi de iptal etti. Mahkeme, bu durumun hak arama özgürlüğünü sınırladığını ve yargısal denetimi engellediğini belirtti.
