Trump ve Şi Cinping Busan’da Buluştu
ABD Başkanı Donald Trump ve Çinli mevkidaşı Şi Cinping, Güney Kore’nin Busan kentinde düzenlenen görüşmede, iki ülke arasında uzun süredir devam eden ticaret savaşında “geçici bir ateşkes” konusunda mutabakata vardı.
Trump, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada bu buluşmayı “2019’dan bu yana ilk yüz yüze görüşme” olarak nitelendirdi ve “Harika bir görüşme oldu” dedi.
Yaklaşık 1 saat 40 dakika süren görüşmenin beklenenden kısa sürmesi dikkat çekti. Hutong Research danışmanı Shan Guo, “Bu durum, görüşmenin önceden kararlaştırılmış başlıklarla sınırlı kaldığını gösteriyor” yorumunu yaptı.
Ateşkesin Ana Başlıkları
İki ülke bir yıl süreyle geçerli olacak anlaşma kapsamında şu maddelerde uzlaştı:
-
Çin, bazı nadir toprak metallerine yönelik ihracat kısıtlamalarını erteledi.
-
Trump, Çin’in fentanil akışını durdurmak için adım atacağını açıkladı.
-
ABD, fentanille ilgili %20’lik gümrük vergisini yarıya indirecek.
-
Çin, ABD soya fasulyesi alımlarına yeniden başlayacak.
-
Pekin, 301 soruşturması kapsamındaki karşı önlemleri bir yıl askıya alacak.
-
ABD, teknoloji ihracat kontrollerini genişletme planlarını durduracak.
Trump’ın Nisan 2026’da Çin’i ziyaret etmesi, ardından Şi Cinping’in de ABD’ye resmi ziyaret gerçekleştirmesi bekleniyor.
“Her Kilometre Yol Bizi Binlerce Gönüle Ulaştırıyor”
Trump, anlaşmayı “ticaret savaşında kısmi bir donma” olarak tanımlarken, “Bu, her iki taraf için de kazançlı bir ara dönem” dedi. Analistler ise anlaşmanın Trump açısından önemli bir diplomatik başarı olabileceğini belirtti.
Trump ayrıca Çin ile yarı iletken ticareti konusunu görüştüklerini, ancak Blackwell işlemcilerinin bu kapsamda olmadığını söyledi.
Soya Fasulyesi ve Fentanil Neden Önemli?
Soya fasulyesi, ABD’nin en önemli tarım ihracat ürünü, Çin ise en büyük alıcısı. Ticaret savaşının tırmandığı dönemde Çin’in alımları durdurması, ABD’nin Ortabatı’daki çiftçileri olumsuz etkilemişti.
Fentanil ise ABD’de her yıl on binlerce kişinin ölümüne neden olan güçlü bir sentetik opioid. Washington, Çinli üreticileri bu maddenin öncü kimyasallarını ihraç etmekle suçlamıştı.
Bu iki konuda sağlanan ilerleme, hem ekonomik hem de politik sembolizm açısından kritik görülüyor.
“Çin ABD’nin Yerini Almaya Çalışmıyor”
Çin devlet medyasına göre Şi Cinping, Trump’a “Çin başka bir ülkenin yerini almak istemiyor; kendi işini iyi yapmaya odaklanıyor” dedi.
Çin ekonomisini “bir okyanus” olarak tanımlayan Şi, ülkesinin “her türlü riskin üstesinden gelebileceğine” inandığını vurguladı.
Uzmanlar: “Trump İçin Stratejik Bir Zafer”
Al Jazeera muhabiri Katrina Yu, nadir toprak elementlerinin “askeri savunmadan akıllı telefonlara kadar” birçok kritik alanda kullanıldığını belirterek, “Bu, Trump için ulusal güvenlik meselesi” dedi.
Çin hâlen dünyadaki işlenmiş nadir toprak metalleri üretiminin %70’inden fazlasını elinde bulunduruyor.
