Neden Toryum, Neden Şimdi?
Dünya, iklim değişikliği ve enerji bağımsızlığı arayışıyla birlikte, fosil yakıtlara alternatif temiz ve güvenilir enerji kaynaklarına yöneliyor. Bu arayışın en önemli odak noktalarından biri de radyoaktif bir element olan toryum. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) verilerine göre toryum, doğada uranyumdan üç ila dört kat daha yaygın bulunuyor. Toryum tabanlı reaktörlerin, geleneksel uranyum reaktörlerine kıyasla daha güvenli ve daha verimli olduğu, aynı zamanda çok daha az nükleer atık ürettiği belirtiliyor. Bu özellikleri, toryumu geleceğin nükleer yakıtı olarak öne çıkarıyor.
Küresel Toryum Haritasında Zirve Kimin?
Newsweek'in IAEA'nın en kapsamlı verilerine dayandırarak hazırladığı küresel toryum haritası, rezervlerin ülkelere göre dağılımını gözler önüne seriyor. Verilere göre, toryum rezervlerinin lideri beklenenin aksine Hindistan. Hindistan, nükleer enerji programına toryumu entegre etme konusunda aktif çalışmalar yürüten ve en büyük rezerve sahip olan ülke konumunda.
-
Hindistan: Yaklaşık 850.000 ton ile küresel rezervlerin zirvesinde yer alıyor.
-
Avustralya, Brezilya ve Amerika Birleşik Devletleri: Her biri 500.000 tonun üzerinde rezerve sahip.
-
Çin: Onaylanmış rezervleri IAEA'ya göre yaklaşık 100.000 ton seviyesinde.
Türkiye’nin de yüksek potansiyele sahip olduğu, özellikle Eskişehir-Sivrihisar bölgesinde büyük rezervlerinin bulunduğu bilinmesine rağmen, IAEA'nın listesinde Hindistan ve diğer büyük ülkelerin gerisinde kalması dikkat çekiyor.
IAEA Nükleer Yakıt Döngüsü Tesisleri uzmanı Kailash Agarwal, toryumun önemini vurgulayarak, "Bol bulunması ve parçalanabilir madde üretme yeteneği sayesinde toryum, insanlığın büyüyen enerji ihtiyacına uzun vadeli bir çözüm sunabilir," diye konuştu.
Türkiye'nin Potansiyeli ve Gelecek Vizyonu
Türkiye’deki ulusal enerji tartışmalarında ise genellikle Türkiye’nin 380.000 ila 400.000 tonluk toryum rezerviyle dünya lideri olduğu iddia ediliyordu. Ancak küresel veriler, rezerve sahip diğer ülkelerin de çok yüksek potansiyeli olduğunu ortaya koyuyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde bile toryumun ülkenin enerji güvenliği için kritik olduğu kabul ediliyor. Bu konuda adım atan Cumhuriyetçi Senatör Tommy Tuberville, "Daha çevreci olmak istiyoruz, ancak aynı zamanda verimli de olmak istiyoruz. Enerji maliyetlerini düşük tutmak istiyoruz ve toryum, küresel çapta herkes için büyük bir avantaj olabilir," dedi.
Toryumun vaat ettiği temiz, güvenli ve düşük atıklı nükleer enerji, birçok ülke için cazip olsa da, toryum reaktörleri üzerine yapılan araştırma ve geliştirme çalışmaları büyük ölçüde halen deneysel aşamada bulunuyor. Toryumun sunduğu ekonomik avantajdan yararlanmak, bu teknolojiye yatırım yapan ve geliştiren ülkeler için büyük bir stratejik üstünlük anlamına gelecek.
