İran’ın dış politika operasyonlarının en önemli aşaması Suriye’de şekilleniyor. 2013 yılından bu yana İsrail, Suriye’deki iç savaşın çalkantılı ortamını kullanarak İran Devrim Muhafızları ve Hizbullah’a ait silah konvoylarını hedef almaktadır. Bu süreçte İsrail, Beşar Esad’ın iktidarını kaybetme ihtimaline karşı, Suriye’nin hava gücünü büyük ölçüde zayıflatmayı hedefleyen hava saldırıları düzenlemiştir.
Suriye Hava Sahasında İsrail’in Etkisi
Suriye hava sahası, özellikle İran’a karşı gerçekleştirilen askeri harekâtlar sırasında İsrail tarafından izinsiz olarak kullanılmaktadır. Suriye yönetimi, hava sahasını sivil uçuşlara kapattığını açıklamış olmasına rağmen, bu adım pratikte İsrail’in operasyonlarını durdurmamıştır. Zayıf bir hava savunma sistemine sahip olan Suriye, bu nedenle İsrail’in saldırılarına karşı etkili bir kontrol mekanizması oluşturamamaktadır. Bu durum, İran’ın bölgedeki askeri varlığına karşı İsrail’in sürekli olarak daha cesur davranmasına olanak tanımaktadır.
Irak’taki Güç Dengesizliği ve İsrail Operasyonları
2003 yılında ABD tarafından gerçekleştirilen Irak işgali, bu ülkenin zayıflamasına neden oldu ve İran, burayı Şii milisler aracılığıyla etkisi altına alan bir alan haline getirdi. Ancak özellikle 2019 yılından itibaren İsrail, Irak’ın batısındaki Haşdi Şabi üslerine yönelik gizli hava saldırıları gerçekleştirmeye başladı. Bu saldırılar, İran’ın bu alan üzerindeki baskısını azaltmayı hedefliyor. Irak’ta merkezi otoritenin zayıflaması, bu operasyonların gizli bir şekilde gerçekleştirilebilmesini sağlarken, bölgedeki güç dengesini İsrail lehine çevirmeye yönelik önemli bir strateji olarak öne çıkmaktadır.
İran’ın Hava Savunma Zafiyeti
2021 yılından bu yana artış gösteren insansız hava aracı (İHA) operasyonları, İran’ın hava sahasındaki zayıf noktaların gün yüzüne çıkmasına neden oldu. Nükleer tesislerde meydana gelen patlamalar ve Devrim Muhafızlarına ait üslerdeki sızıntılar, İsrail’in İran içindeki istihbarat derinliğini gözler önüne sermektedir. Bu süreçte istihbarat örgütü Mossad, içerideki unsurları kullanarak ve siber operasyonlar gerçekleştirerek İran’ın hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirip, saldırılarını daha da etkin hale getirmeyi başarmıştır.
IKBY ile Kurulan Stratejik İlişkiler
İsrail, Irak’ın kuzeyinde yer alan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile yakın ilişkiler geliştirerek operasyonel üsler oluşturmuştur. Bu durum, İran’ın kuzey ve batı sınırlarını İsrail için çekici hedefler haline getirmiştir. Burada inşa edilen üsler, İsrail’in istihbarat faaliyetlerini derinleştirirken, İran’ın bu alanlardaki etkinliğini de büyük ölçüde sınırlandırmaktadır. Böylece, bu stratejik iş birliği, İsrail’in İran üzerinde kurduğu baskı mekanizmasına katkıda bulunmaktadır.
Tahran Hedefinde Artan Tehditler
İsrail’in 2024 ve 2025 yıllarında gerçekleştirmeyi planladığı insansız hava aracı saldırıları ve hava operasyonları, Tahran gibi stratejik merkezlere yönelik tehditleri artırmaktadır. İsrail’in istihbarat ağı sadece askeri hedefleri değil, aynı zamanda nükleer bilim insanları ve kritik altyapıları da hedef almaktadır. Bu çevreleme stratejisi, İran’ın merkezine bir tehdit unsuru olarak dönüşmüş ve İsrail Genelkurmayı tarafından, "Tahran yolu açıkladı, İran'ı gene vuracağız" ifadeleriyle pekiştirilmiştir.
İsrail Savunma Bakanı’ndan Tahran Açıklamaları
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, İran’ın başkentinin nükleer tesislerle dolu olduğunu belirterek, Tahran’a yönelik önemli saldırılarda bulunacaklarını duyurdu. Katz, İsrail Hava Kuvvetleri’nin Tahran üzerinde hava üstünlüğü sağladığını iddia ederek, 10'un üzerinde nükleer hedefin yok edilmesi planlarının olduğuna vurgu yaptı. Bunun yanı sıra Fordo Nükleer Tesisi'ne yönelik saldırı konusunun dikkate alınacağını ifade etti. ABD’nin destek ve müdahale konusu hakkında ise Katz, "ABD harika bir dost, onların kararlarına her zaman saygı duyacağız" diyerek, Washington’un rolünü de önemli bir unsur olarak nitelendirmiştir.
