Ankara, Sınırı Yeniden Açma Seçeneğini Masaya Koydu
Türkiye’nin, Avrupa’nın Soğuk Savaş döneminden kalan son kapalı sınırı olan Ermenistan sınırını yaklaşık altı ay içinde yeniden açmayı değerlendirdiği öne sürüldü. Bloomberg’in konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre bu adım, Kafkasya’da ticaretin canlanmasının da önünü açabilir. Türkiye, söz konusu sınırı 1993 yılında Ermenistan’ın Azerbaycan’la yaşadığı çatışmalar nedeniyle Bakü’ye destek için kapatmıştı. Dağlık Karabağ sorunu, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından yıllarca süren gerilimlerin merkezi olmuştu.
Trump Destekli Barış Deklarasyonuyla Yeni Dönem
Bu yılın başlarında ABD Başkanı Donald Trump, Ermenistan ve Azerbaycan liderleriyle birlikte çatışmayı sonlandırmayı amaçlayan ortak bir barış deklarasyonuna imza attı. Diplomatik ilerlemenin güçlenmesi ve Türkiye sınırının açılması ihtimali, Haziran ayında yeniden seçime girecek Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan için önemli bir avantaj olarak değerlendiriliyor. Paşinyan’ın seçimden galip çıkması hâlinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile barış anlaşmasını resmileştirmesi bekleniyor.
Diplomatik İlişkiler Yeniden Başlayabilir
Kaynaklara göre normalleşme sürecinin hızlanması durumunda Türkiye’nin Ermenistan’a büyükelçi atayarak diplomatik ilişkileri yeniden başlatması da gündemde. Ancak Türkiye’nin temkinli tavrı sürüyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada nihai barış anlaşması sağlanmadan normalleşme adımı atılmayacağını söylemişti. Fidan, “Eğer ilişkileri şimdi normalleştirirsek, Ermenistan’ın barış anlaşmasını imzalaması için en büyük sebebi ortadan kaldırmış oluruz” ifadelerini kullanmıştı.
Demiryolu Hattı İçin İlk Temaslar Yapıldı
Türkiye ve Ermenistan’ın özel temsilcileri geçtiğimiz hafta Akyaka–Akhurik sınır kapısında incelemelerde bulundu. Taraflar, Kars–Gümrü demiryolu hattının yeniden işler hâle getirilmesi için Gümrü’de bir araya geldi. Kaynaklara göre hattın tam olarak faaliyete geçmesi için ray değişimi çalışmaları yaklaşık beş ay sürebilir. Yerel yetkililer, bölgede sınır devriyeleri için yeni yolların da yapıldığını aktardı.
Stratejik Dengeyi Etkileyecek Yeni Hat: TRIPP
Olası barış anlaşmasının resmileşmesi, Hazar bölgesinden Orta Asya’ya uzanan ve Rusya’yı baypas eden enerji hatlarının bulunduğu bölgede stratejik bir denge oluşturabilir. Trump destekli anlaşmanın bir parçası olarak ABD, Azerbaycan ile Türkiye’yi Ermenistan üzerinden bağlayacak Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası (TRIPP) üzerinde özel haklar elde etti. Zengezur Koridoru olarak bilinen bu hat, Pekin’den Londra’ya uzanacak yeni doğu–batı güzergâhının parçası olarak Türkiye’nin bölgesel transit merkezi rolünü güçlendirecek.
Erivan’dan 2026 Sinyali
Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Kasım ayında parlamentoda yaptığı konuşmada geçiş hattındaki çalışmaların 2026’nın ikinci yarısında başlayacağını açıkladı. Demiryolunun Sovyet dönemindeki güzergâhı takip edeceğini belirten Paşinyan, alternatif bir güzergâhın maliyet ve fizibilite açısından gerçekçi olmadığını söyledi. Yerevan merkezli Bölgesel Çalışmalar Merkezi Direktörü Richard Giragosian, Türkiye’nin sınırı 2026 başlarında açmasının muhtemel olduğunu ifade etti. Giragosian, Ankara’nın atacağı adımın Ermenistan seçimleriyle doğrudan ilişkilendirilmemesi gerektiğini, Paşinyan’ın ise hem Türkiye’ye fazla yakın görünmemeye hem de normalleşmeden siyasi fayda sağlamaya çalıştığını belirtti.
