Trump bu teklifi “son şans” olarak nitelendirdi.
Plan, derhal ateşkes ve Hamas’ın silahsızlandırılmasını öngörüyor.
Hamas planı inceliyor; bölgesel ve diplomatik yansımalar takip ediliyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’nin geleceğine ilişkin sunduğu 20 maddelik anlaşma taslağını kabul etmesi için Hamas’a Pazar günü saat 18.00’e kadar süre verdi ve metni “son şans” olarak tanımladı. Trump sosyal medya platformu üzerinden yaptığı paylaşımlarda, “Pazar Akşamı Washington, D.C. saatiyle ALTI (6)’ya kadar Hamas ile bir anlaşmaya varılmalıdır” ifadelerini kullandı ve anlaşma sağlanamazsa “daha önce hiç kimsenin görmediği bir Cehennem’in Hamas’a karşı patlak vereceğini” belirtti.
ABD yönetiminin sunduğu 20 maddelik plan, kısa vadede derhal ateşkes çağrısı ile başlıyor. Taslak, Hamas’ın elindeki tüm rehinelerin İsrail’in elindeki Filistinli esirlerle takas edilmesini, ardından İsrail’in Gazze’den kademeli çekilmesini ve Hamas’ın silahsızlandırılmasını öngörüyor. Ayrıca plan, geçiş hükümetinin uluslararası bir organ tarafından yönetilmesini ve uzun vadede siyasi bir süreçle Gazze’nin geleceğinin güvence altına alınmasını içeriyor. Bu maddeler, hem güvenlik hem de siyasi bir paket sunmayı amaçlıyor.
Trump daha önce yaptığı açıklamalarda Hamas’a üç ila dört gün süre vereceğini söylemişti; bu bağlamda sunduğu teklifin kabulü için kısıtlı bir takvim işliyor. Gruba yakın kaynaklar, Hamas’ın öneriyi “incelemekte” olduğunu belirtirken, örgütün içindeki farklı kanatların ve bölgedeki arabulucuların süreçte etkili olacağı yorumları yapılıyor. Hamas’ın verdiği resmi cevap henüz kamuoyuyla paylaşılmadı; üst düzey yetkililer ve ara bulucular arasında devam eden istişareler, grubun kabul, red veya revizyon talep etme olasılıklarını canlı tutuyor.
Diplomatik çevreler, planın içerdiği şartların uygulanmasının teknik ve siyasi zorluklar barındırdığını; özellikle rehine takası, sahada üçüncü taraf denetimi ve silahsızlandırmanın güvenlik garantileri gerektirdiğini vurguluyor. Bölgesel aktörler ile Birleşmiş Milletler ve bazı Arap ülkelerinin rolü, sürecin meşruiyeti ve uygulanabilirliğini belirleyecek anahtar unsurlar arasında gösteriliyor. Uzmanlar, planın kısa vadede ateşkes sağlama potansiyeline karşın, kalıcı bir barış için kapsamlı güvenlik, ekonomik ve siyasi garantilerin gerekeceğini ifade ediyor.
Olası senaryolara bakıldığında üç ana yol öne çıkıyor: Hamas’ın şartları kabul ederek geçici bir ateşkes ve rehine takasına gitmesi; teklifi reddederek çatışmanın tırmanması; veya uzun müzakereler sonucu metinde değişiklikler yapılması. Trump’ın “son şans” vurgusu ve verdiği kısa süre, sürecin gerilimli ve hızlı karar gerektiren bir dönemeçte olduğunu gösteriyor. Bölgeden gelecek tepkiler ile arabulucuların çabaları, önümüzdeki günlerde belirleyici olacak.
