Fiili Başlangıç Tarihi Esas Alınacak

SGK uzmanı Özgür Erdursun’un Dünya Gazetesi’ndeki yazısına göre, çalışanların fiilen işe başladığı tarih ile SGK’ya bildirilen giriş tarihinin farklı olması kıdem tazminatı, sigorta primleri ve idari yaptırımlar açısından kritik sonuçlar doğuruyor. İş hukukunda uzmanlar, kıdem tazminatı hesaplamasında fiili başlangıç tarihinin esas alınması gerektiğini vurguluyor.

Yargıtay kararları da bu yaklaşımı destekliyor. SGK’ya geç bildirilen giriş, işçinin kıdem hakkını ortadan kaldırmıyor ve ispatlandığında kıdem süresi fiili çalışmanın başlangıcına göre hesaplanıyor.

İşverenler İçin Ciddi Sorumluluklar

Özgür Erdursun’un değerlendirmesine göre, sigortasız işçi çalıştırmak hem İş Kanunu hem de 5510 sayılı Kanun kapsamında yasa dışı. Bu durum;

  • Kıdem tazminatının daha uzun süre üzerinden hesaplanmasına,

  • İşverenin SGK’ya geçmişe dönük prim borçlusu olmasına,

  • İdari para cezası, gecikme zammı ve faiz yükümlülüğü doğmasına neden oluyor.

Çalışan Haklarını Nasıl Talep Edebilir?

İşçiler, fiili başlangıç tarihini esas alarak kıdem tazminatını ve sigortasız çalıştığı dönemlerin SGK hizmet cetveline eklenmesini talep edebiliyor. Bu süreçte;

  • Önce arabuluculuk yoluna gidiliyor,

  • Sonuç alınamazsa hizmet tespiti davası açılıyor.

Tanık beyanları, bordrolar ve banka kayıtları gibi belgelerle çalışmanın ispatlanması mümkün.

SGK’nın Yaptırımları

SGK, sigortasız çalıştırılan işçiler için 10 yıl geriye dönük primleri işverenden talep edebiliyor. Ayrıca;

  • Her yıl artan idari para cezaları uygulanıyor,

  • İşveren, teşviklerden yararlanma hakkını kaybediyor,

  • Mahkeme kararıyla işçinin sigortasız günleri hizmet süresine ekleniyor.

Zamanaşımı Süreleri ve Yargıtay Kararları

İşçinin hizmet tespiti davası açma süresi: Çalışmanın bitiminden itibaren 5 yıl.
SGK’nın prim ve ceza talep hakkı: 10 yıl geriye kadar.

Yargıtay’ın içtihatları da bu konuda net:

Hem İşveren Hem Çalışan İçin Net Mesaj

Erdursun’a göre, işverenler açısından sigortasız işçi çalıştırmak yalnızca prim yükünden kurtulmak değil; daha yüksek kıdem tazminatı, idari para cezası ve faiz yükü anlamına geliyor. Çalışanlar ise fiilen çalışmaya başladıkları tarihi ispatladıklarında hem kıdem haklarını hem de emeklilik primlerini güvence altına alabiliyor.