KURGAN Sistemiyle Vergi Denetiminde Yeni Dönem
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Vergi Denetim Kurulu (VDK), sahte fatura ile mücadelede yapay zekâ destekli yeni bir dönemi başlattı. “Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN)” adlı sistem, 1 Ekim itibarıyla devreye alınarak vergi kaybını önlemeye yönelik kapsamlı bir dijital denetim sürecini başlattı.
Yapay Zekâ 578 Milyar Liralık Riskli İşlemi Belirledi
Bakanlık kaynaklarından edinilen bilgilere göre, KURGAN sistemi son iki yıla ait milyonlarca alım-satım verisini tarayarak yüksek risk taşıyan işlemleri analiz etti. Mükerrer kayıtlar temizlendikten sonra ortaya çıkan tablo dikkat çekti:
-
Toplam riskli işlem tutarı: Yaklaşık 578 milyar TL
-
Riskli işlemde yer alan mükellef sayısı: 17.373 satıcı, 77.834 alıcı
Bu tutarın 2023’te 190 milyar TL, 2024’te ise 389 milyar TL’lik potansiyel riskli işlemden oluştuğu bildirildi.
Odak Ceza Değil, Uyum ve Bilgilendirme
Sistemin amacı doğrudan cezalandırma değil, mükellefleri bilgilendirerek gönüllü uyumu artırmak. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, uygulamanın amacını şöyle özetledi:
“KURGAN, dürüst mükelleflerin hakkını korumayı hedefliyor. Amaç ceza değil, kayıt dışılıkla mücadelede teknolojiyi etkin kullanarak bilgilendirme ve farkındalık sağlamaktır.”
70 Binden Fazla Mükellefe Uyarı Yazısı Gönderildi
KURGAN’ın ilk analizleri sonrası, 70 binden fazla alıcı mükellefe bilgilendirme yazısı gönderildi. Bu yazılarda, sistemin tespit ettiği olası riskli faturalar hakkında bilgi verildi ve mükelleflerin kayıtlarını gönüllü şekilde düzeltmeleri istendi.
Ayrıca, mükelleflerin mali müşavirleri de bilgilendirilerek sürecin şeffaf yürütülmesi amaçlandı. Bu adım, müşavirlerin hukuki sorumluluğu artırmadan, danışanlarını doğru yönlendirmelerine yardımcı olacak.
Denetim Süreci Satıcılara Yöneliyor
KURGAN’ın belirlediği 17 bini aşkın satıcı, inceleme sürecine alındı. Alıcı mükelleflerden gelecek cevaplar, denetimlerin seyrini etkileyecek ve bazı dosyaların kapanmasına da olanak tanıyacak.
VDK yetkilileri, KURGAN’ın sadece risk tespiti yaptığını, bu işlemlerin tek başına “sahte belge düzenleyicisi” anlamına gelmediğini özellikle vurguladı.
