Gıda Fiyatlarında İstikrar İçin Kritik Düzenleme
Uzun süredir hazırlıkları süren Hal Kanunu taslağı, sebze-meyve piyasasında fiyat istikrarını sağlamak ve gıda üzerinden oluşan rantı kırmak için kapsamlı bir düzenleme getiriyor. Taslağın yılbaşında Meclis’e sunulması beklenirken, aracı sayısının azaltılmasıyla market raflarında görülen yüksek fiyatların düşürülmesi hedefleniyor.
Vergi Kaçakçılığına Sıkı Takip
Yeni düzenlemenin en önemli başlıklarından biri, Hal Kayıt Sistemi’ne gerçek dışı fiyat giren tüccarlarla mücadele olacak. Vergiyi azaltmak için ürünün değerini düşük gösteren hal dışı tüccarlar yakın takibe alınacak. Gerçek alış fiyatının sisteme doğru şekilde girilmesi zorunlu hale getirilecek. Bu zorunluluğa uymayanların yetki belgeleri askıya alınarak ticari faaliyetleri durdurulabilecek.
Zincir Marketlere Üreticiden Alım Kotası
Taslağa göre zincir marketlere, rekabeti artırmak ve üreticiyi güçlendirmek amacıyla alım kotası getiriliyor. Buna göre marketler ilk aşamada sattıkları ürünlerin en az yüzde 20’sini doğrudan üreticiden almak zorunda olacak. Bu oranın ilerleyen süreçte yükseltilmesi planlanıyor. Düzenlemenin hem fiyatların aşağı çekilmesine hem de üreticinin daha güçlü hale gelmesine katkı sağlaması bekleniyor.
Hal İçinde Aracı Satışına Yasak
Kanunla birlikte hal içerisinde komisyoncular arasında ürün satışı yapılması da yasaklanacak. Böylece ürünün fiyatını yükselten gereksiz aracılık yapılarının ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Hal Dışı Tüccarlara Yetki Belgesi Şartı
Taslak kapsamında hal dışında sebze-meyve satışı yapan tüccarlar için yeni bir zorunluluk geliyor. Belirlenen kriterleri karşılayan hal dışı tüccarlar yetki belgesi almak zorunda olacak. Bu belgeyi almayanların ticaret yapmasına izin verilmeyecek.
Üretici Örgütlerine Halde Yer Ayrılacak
Düzenleme, üretici örgütlerini de güçlendirecek. Hal içinde üretici örgütlerine yüzde 25 oranında yer ayrılması mümkün olacak. Ayrıca üretici birliklerinin hal kurmak istemesi durumunda devlet tarafından ücretsiz arsa tahsisi yapılabilecek. Bu adımın üreticiyi sistemin merkezine yerleştirerek fiyat dengesinin sağlanmasına katkı sunması hedefleniyor.
