Fındık Üreticileri Derin Ekonomik Krizde
Saadet Partisi Samsun Milletvekili Mehmet Karaman, TBMM Basın Açıklama Salonu’nda yaptığı konuşmada Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıkladığı 2025 sezonu fındık alım fiyatlarını sert sözlerle eleştirdi. Karaman, fiyatların üreticiye kazanç sağlamayacak seviyede olduğunu belirterek, “Bu fiyat üreticiye ‘ölme de sürün’ demekten başka bir anlam taşımamaktadır” dedi.
Karaman, Türkiye’nin dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 70’ini karşıladığını ve fındığın Karadeniz bölgesi için temel geçim kaynağı olduğunu hatırlattı. 2025 tarım sezonunda don ve kuraklık nedeniyle büyük kayıplar yaşandığını ifade eden Karaman, açıklanan fiyatların bu şartlar altında üreticiyi tamamen çıkmaza sürüklediğini vurguladı.
Maliyetler Rekor Seviyede Arttı
Son bir yılda tarımsal girdi fiyatlarının keskin şekilde yükseldiğini dile getiren Karaman, gübrede yüzde 80, işçilikte yüzde 70, mazotta ise yüzde 60’ın üzerinde artış yaşandığını aktardı. Bu maliyetlerle birlikte TMO’nun belirlediği kabuklu fındık fiyatlarının üreticiyi kurtarmasının mümkün olmadığını ifade etti.
Karaman, TMO’nun fiyat belirleme sürecinde üreticilerle, ziraat odalarıyla ve çiftçi kooperatifleriyle istişare yapmadığını belirterek, kararların masa başında alındığını söyledi.
Fındığın Stratejik Önemi
Karaman, fındığın yalnızca bir tarım ürünü olmadığını, aynı zamanda Türkiye ekonomisinde önemli bir ihracat değeri taşıdığını ve kırsal istikrarın anahtarı olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin fındık ihracatından her yıl milyarlarca dolar gelir elde ettiğini belirten Karaman, bu gelirin korunabilmesi için üreticinin desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Üretici İçin Talepler
Karaman, fındık üreticilerinin sorunlarının çözümü için beş maddelik öneri sundu:
TMO fiyatları derhal güncellenmeli: En az 300 TL ve üzeri fiyat açıklanmalı.
Doğrudan gelir desteği sağlanmalı: Don ve kuraklıktan zarar gören üreticiler için ek destek verilmeli.
Girdi maliyetleri sübvanse edilmeli: Gübre, mazot ve işçilik gibi temel giderler için devlet desteği artırılmalı.
Alım garantisi verilmeli: Özel sektörün fiyat baskısına karşı istikrar mekanizması oluşturulmalı.
Katma değerli üretim teşvik edilmeli: Yerli çikolata ve gıda sanayisinin gelişimi desteklenmeli.
Karaman, aksi halde hem üreticinin hem de ülke ekonomisinin büyük zarar göreceğini söyledi.
