Yeni Araştırma Tüketimde Büyük Dönüşümü Gösterdi
sahibinden.com’un KONDA Araştırma iş birliğiyle hazırladığı Türkiye’nin ilk kapsamlı “İkinci El Alışverişte Sürdürülebilirlik Etkisi” araştırması açıklandı. Sonuçlar, ikinci el pazarının artık ülke genelinde güçlü bir tüketim davranışı haline geldiğini ortaya koydu. Araştırmaya göre Türkiye’de katılımcıların yüzde 45’i son bir yıl içinde ikinci el ürün satın aldı veya sattı.
İkinci El Artık Ekonomik Bir Seçenekten Çok Daha Fazlası
28 ilde 2700 kişiyle yapılan araştırma, ikinci el alışverişin kıyafetten mobilyaya, cep telefonundan beyaz eşyaya kadar geniş bir alanda yaygınlaştığını gösterdi. Veriler, ikinci elin yalnızca bütçe dostu bir yöntem değil, aynı zamanda çevresel ve toplumsal bir bilinç tercihi olarak görülmeye başladığını ortaya koyuyor.
sahibinden.com CEO’su Burak Ertaş: “Bu Artık Toplumsal Bir Dönüşüm”
Araştırmanın tanıtım toplantısında konuşan sahibinden.com CEO’su Burak Ertaş, ikinci el alışverişin Türkiye’de kalıcı bir davranışa dönüştüğünü vurguladı. Ertaş, şunları söyledi:
“Her iki kişiden birinin ikinci el alışverişe yönelmesi, döngüsel ekonomi yaklaşımının artık toplumda güçlü bir karşılık bulduğunu gösteriyor. Var olanı onarmak ve yeniden kullanmak hem çevreyi koruyor hem bütçeyi rahatlatıyor. Genç kuşağın sürdürülebilir yaşama ilgisi bu dönüşümün en güçlü itici gücü.”
KONDA Genel Müdürü Aydın Erdem: “Algı Engelleri Hızla Kayboluyor”
KONDA Araştırma ve Danışmanlık Genel Müdürü Aydın Erdem, araştırmanın sosyal dönüşümü net biçimde ortaya koyduğunu belirtti:
“İkinci el alışveriş artık yalnızca ekonomik bir seçenek değil. Genç ve eğitimli kesimde ikinci elin hızla normalleşmesi büyük bir toplumsal değişimin işareti. ‘İkinci el düşük statüdür’ algısı büyük oranda kırılmış durumda.”
Düzenli İkinci El Alışveriş Yükseliyor
Araştırmaya göre ikinci el alışveriş artık tek seferlik bir eylem değil; her dört tüketiciden biri ayda bir veya daha sık ikinci el ürün satın alıyor. Bu grup, araştırmada “sürdürülebilirlik taşıyıcısı” olarak değerlendiriliyor.
Düzenli kullanıcı profili:
– Ortalama yaş: 35
– Üniversite mezunu
– Dijital platformları aktif kullanan
– Büyükşehirlerde yaşayan
Eski Çekinceler Geride Kaldı
Toplumda ikinci ele yönelik algı hızla değişiyor. “İkinci el düşük statüdür” diyenlerin oranı sadece %17. Buna karşın ikinci el kullanıcıları “tasarruflu”, “çevreye duyarlı” ve “tarz sahibi” olarak tanımlanıyor.
Bu tablo, ikinci elin artık yaygın kabul gören bir tüketim davranışı haline geldiğini gösteriyor.
Genç Kuşak Sürdürülebilir Tüketimde Öncü
Genç, şehirli ve eğitimli kesim; israfı azaltan, çevresel etkileri düşüren yaşam biçimlerine daha yakın duruyor. Araştırmaya göre:
– Türkiye’de sürdürülebilirlik farkındalığı: %61
– Karbon ayak izi farkındalığı: %40
Bu bilinç, ikinci el alışverişi günlük yaşamın doğal bir parçası haline getiriyor.
En Çok Hareket Elektronik Ürünlerde
Araştırma sonuçlarına göre ikinci el pazarının en güçlü kategorisi cep telefonları ve aksesuarları. Bu kategori toplam pazarın %54’ünü oluşturuyor.
Diğer kategoriler:
– Bilgisayar & tablet: %45
– Giyim & ayakkabı: %42
– Elektrikli ev aletleri: %41
Cinsiyete göre farklılaşma da dikkat çekiyor:
– Kadınlar daha çok giyim, anne–bebek ve ev eşyası kategorilerini tercih ediyor.
– Erkeklerde elektronik ürünlere yönelim belirgin; cep telefonu kategorisinde oran %58’e çıkıyor.
Hanelerde İkinci El Eşyalar Artıyor
Türkiye’de hanelerin %46’sında en az bir ikinci el ürün bulunuyor.
En yaygın kategoriler:
– Elektronik: %43
– Mobilya: %38
– Giyim–ayakkabı: %36
İkinci el kıyafetlerde hijyen kaygısı sürse de artış eğilimi dikkat çekiyor.
Kullanılmayan Ürünler Satılıyor ya da Bağışlanıyor
İkinci el döngüsünün sadece ekonomik değil, duygusal yönleri de var.
– Anne–bebek ürünlerinde bağış oranı: %72
– Elektronikte satış oranı: %40’ın üzerinde
Her kategori kendi dinamiğini oluşturuyor.
Platform Tercihinde Yaş Etkisi
– Sadece online alışveriş yapanlar: %8
– Sadece geleneksel yöntem kullananlar: %19
– Her iki yöntemi kullananlar: %16
Online alışverişi özellikle genç, büyükşehirli ve eğitimli kesim yönlendiriyor. Geleneksel kanallar ise daha çok 45 yaş üstünde tercih ediliyor.
Güven En Kritik Faktör
İkinci el alışverişte kararsız tüketicilerin temel kriteri güven:
– “Satıcı güven verirse alırım”: %83
– “Ürün arızasızsa alırım”: %82
– “Garanti veya iade varsa alırım”: %82
Hijyen kaygısı ise en yüksek çekince; oran %58.
Türkiye Yeni Bir Sürdürülebilirlik Döneminde
Araştırma, Türkiye’de sürdürülebilir tüketim anlayışının hızla yaygınlaştığını gösteriyor. İsrafı azaltma, geri dönüşüme yönelme ve bilinçli tüketim davranışları artık daha fazla kişi tarafından benimseniyor.
Bu tablo, ikinci el alışverişin Türkiye’de çevre duyarlılığı, ekonomik denge ve yeni yaşam kültürüyle birleşen güçlü bir tercih haline geldiğini ortaya koyuyor.